سازه ویلایی با قاب سبک :دیوارهای ساختمانهای اسکلت سبک چوبی با پوششهای تختهای مقاوم مانند تخته چندلا (Plywood) و یا ورق تولید شده از OSB (چوب تراشه جهت دار) می توانند بهعنوان دیوارهای برشی عمل کنند.
سقفها نیز در این سیستم ساختمانی با ایجاد یکپارچگی، توسط پوششهای مقاوم، مانند دیافراگم قابل انعطاف عمل کرده و خرپاهای سقف نهایی با پوششهایی از ورق های چوبی، بهصورت یکپارچه در می آیند. یک اصل بسیار مهم در این سیستم ساختمانی تأمین یکپارچگی سازه آن است.
شالوده، دیوارها، سقفهای بین طبقات و سقف نهایی (بام)، و تمامی اجزای تشکیلدهنده سازه ویلایی با قاب سبک باید به درستی و با دقت بسیار، مانند جعبهای یکپارچه به یکدیگر دوخته شوند. اجزای ساختمانی باید بهگونهای طراحی شوند که چوبهای بهکار برده شده در سازه ساختمان تا حدامکان به گونه فشاری یا کششی عمل کنند، و باعث ایجاد گشتاورهای ناشی از خروج از محوریت نشوند.
یکی دیگر از موارد بسیار اساسی در این سیستم ساختمانی، تأمین هوابندی آن است، به گونهای که نفوذ هوا، حتی در مواردی که اختلاف فشار بین دو طرف جدار زیاد است، از حدود تعیینشده بیشتر نشود. از این روی، لازم است محل برخورد دیوارها با پی، درها و پنجرهها با دیوار، دیوارهای خارجی با یکدیگر و همچنین محل تلاقی خرپاها با دیوارهای خارجی، با استفاده از روشها و مصالح مناسب، به درستی هوابندی شوند.
سازه ویلایی با قاب سبک
چوب تحت تأثیر نیروهای وارد شده، و همزمان با عوامل گوناگون طبیعی، از قبیل رطوبت و تغییرات آن، حرارت و تغییرات آن، و همچنین اشعه فرابنفش، میتواند با روندی تدریجی دچار تغییر شکل گردد. این تغییرات در طول زمان میتواند منجر به شکست و یا غیرقابل استفاده شدن سازه شود. در طراحی سازه چوبی، لازم است مسائل مربوط به تغییرات وابسته به زمان، از جمله خزش، در نظر گرفته شود
با آنکه چوب مادهای آلی است با نگهداری درست و رعایت اصول طراحی و اجرایی سیستم خانههای چوبی، میتوان برای آن عمری بسیار طولانی در نظر گرفت. برای مثال، چوب کشتیهای جنگی با کهنگی بیش از ۲۰۰۰ سال که در سواحل یونان به دست آمده، سازه چوبی ساختمانهای ۷۰۰ ساله سوئدی و کلیساهای چوبی ۹۸۰ ساله نروژی هنوز کامل و بدون عیب پابرجا ماندهاند.
اگر بتوان یکی از سه عامل رطوبت، حرارت و اکسیژن را از سازه چوبی به دور نگاه داشت، میتوان از فساد و تجزیه آن جلوگیری بهعمل آورد. در پژوهشهایی که نگارنده بر روی خواص فیزیکی و مکانیکی چوبهای ساختمانهای ۶۰۰ تا ۷۰۰ ساله محله قدیمی شهر استکهلم بهانجام رسانید، به نتیجههای قابل توجهی دست یافت.
مقاومت و مدول الاستیسیته چوبهایی که به خوبی درون سازه ویلایی با قاب سبک محفوظ ماندهاند، بین ده تا بیست درصد از چوبهای تازه با چگالی و نوع یکسان بیشتر است. درصد جذب آب چوب کهنه و تغییرات ابعادی آن در هنگام جذب آب و در مجموع تأثیرپذیری آن در برابر عوامل محیط، از چوب نو کمتر است. خزش تحت تأثیر بار و تغییرات رطوبتی هوا، در چوب کهنه به مراتب کمتر از چوب نو است.
تغییر شیمیایی مواد در پوسته سلولهای چوب به مرور زمان باعث مقاومت و استحکام بیشتر چوب در برابر عوامل محیط میشود. بهطور کلی، میتوان گفت که در صورت رعایت اصول سیستم خانههای چوبی، و آگاهی از نحوه برخورد چوب با عوامل محیط، میتوان عمر مفید ساختمانهای این سیستم را بیگمان به بیش از صد سال رسانید، ولی در صورت سهل انگاری و یا عدم رعایت این اصول، ساختمانهای چوبی به شدت آسیبپذیر خواهند بود.
دیوارهای خارجی
دیوارهای خارجی در سازه ویلایی با قاب سبک به تنهایی و گاهی به همراه دیوارهای داخلی بهگونه دیوارهای باربر عمل میکنند. این دیوارها با قرار دادن تیرکهای چوبی (وادار یا استادها) با فاصله معین از یکدیگر و به صورت قاب ساخته شده و بر روی پی ساختمان که از بتن، آجر و یا مصالح غیرآلی دیگر ساخته شده قرار میگیرند.
در ساختمانهای کم ارتفاع، ابعاد این وادارها بطور معمول ۵ در ۱۰ سانتیمتر است که با فاصله مرکزی ۴۰ یا ۶۰ سانتیمتر از یکدیگر قرار میگیرند روی قاب دیوارها را از داخل با تخته گچی و از خارج با ورقهایی از فرآورده های چوبی و یا مصالح مناسب دیگر میپوشانند.
نمای این سیستم ساختمانی میتواند از انواع ورقهای ساختمانی از جمله، ورق سیمانی، لمبه چوبی، پوششهای پلیمری گوناگون، ورقهای فلزی، سفال و آردواز تشکیل شود. در نواحی پرباران، نماهای آجری کاربرد فراوانی دارند که بگونهای خود ایستا بر روی پی بنا شده و برای پایداری در برابر نیروی باد با اتصالات فولادی به سازه چوبی دوخته میشوند.
در قسمت داخلی دیوار، بخاربند و در قسمت خارجی و درزیرنما لایه مقاوم در برابر نفوذ باد و دافع آب قرار دارد. بین وادارهای چوبی را با یک عایق حرارتی معدنی از قبیل پشم سنگ، پشم شیشه یا پشم سرباره پر میکنند.
جداکنندههای داخلی
اسکلت دیوارهای جداکننده داخلی سازه ویلایی با قاب سبک را مانند سازه دیوارهای خارجی با وادارهای چوبی و به صورت قاب میسازند. دیوارها را بطور معمول بگونهای افقی بر روی زمین ساخته و سپس برپا می کنند. در نوع پیش ساخته آن تمام اجزای دیوار در کارخانه ساخته شده و تاسیسات مکانیکی و برق نیز در آن کار گذاشته می شود.
دو طرف دیوارهای داخلی را با تخته گچی میپوشانند. جداکنندههای داخلی نیازی به بخاربند و عایق حرارتی ندارند ولی در مکان های مورد نیاز از چند سانتیمتر پشم سنگ با چگالی بالا بعنوان عایق صدا استفاده می شود.
دیوارهای جداکننده دو واحد ساختمانی را بگونهای دوتایی ساخته و با یک یا چند لایه اضافی تخته گچی پوشانده و داخل آن را با عایق حرارتی پر میکنند. این دیوارها به راحتی میتوانند افت صدایی برابر با ۵۰ دسیبل ایجاد نموده و پاسخگوی الزامات مبحث ۱۸ مقررات ملی ایران باشد.